Onderzoeksvraag¶

Een onderzoeksvraag is een vraag die gesteld wordt om een bepaald probleem of fenomeen te onderzoeken en te begrijpen. Het is een specifieke vraag die gericht is op het verkrijgen van informatie of het oplossen van een probleem door middel van onderzoek. Een goede onderzoeksvraag is duidelijk en beknopt, en leidt tot een specifieke onderzoeksdoelstelling en -methode. Het stellen van een goede onderzoeksvraag is een belangrijke stap in het onderzoeksproces en kan helpen bij het structureren en richten van het onderzoek.

Hoofdvraag¶

Je begint je onderzoek met een hoofdvraag: wat wil jij over het onderwerp weten? Je mag je vraag tijdens het onderzoek nog aanpassen.

De hoofdvraag moet aan een paar eisen voldoen:

Een goede hoofdvraag is:

…neutraal
…open
…afgebakend
…onderzoekbaar
…een vraag
…geeft geen richting

Een slechte hoofdvraag :

…heeft waarde-oordelen
…is een ja/nee-vraag
…is te breed
…is niet onderzoekbaar
…is een zin of stelling
…is richtinggevend

Voorbeelden van goede vragen

In hoeverre leiden sociale media tot negatieve gevoelens bij jongeren?
In welke mate beïnvloeden zelfrijdende auto’s de verkeersveiligheid?
In hoeverre kan AI leiden tot meer efficiëntie in de zorg?

Type hoofdvragen¶

Je hoofdvraag is de rode draad van je onderzoek en stuurt de verwachting van je publiek. Je hoofdvraag kan beeldvormend, verklaringsgericht, adviesgericht, uitvoeringsgericht of evaluatief zijn. Bepaal welk type onderzoek je doet (beschrijvend of verklarend) en formuleer de hoofdvraag. Hieronder een paar voorbeelden.

Beschrijvende hoofdvraag:¶

Wat zijn de kenmerken …?
Welke eigenschappen heeft …..?
Waaruit bestaat ….?
Wat zijn de mogelijkheden …?
Wat gebeurt er …?
Hoe zit het met …?
Wat zijn de drie voornaamste ontwikkelingen op het gebied van ….?

Verklarende hoofdvraag:¶

Waarom is het zo?
Hoe komt het dat …?
Wat zijn de drie voornaamste oorzaken ..?

Voorschrijvende / Adviesgerichte hoofdvraag**¶

Hoe kan....?
Welke methode …?
Welke maatregelen…?

Uitvoeringsgerichte hoofdvraag¶

Welke aanpak..?

Evaluatieve hoofdvraag¶

Wat zijn de voor- en nadelen…?
Wat zijn de ervaringen van … met…?
Wat zijn de resultaten van …?

Afbakenen¶

Bij toegepast onderzoek is het belangrijk dat de hoofdvraag aansluit bij de praktijk. Om te voorkomen dat je een te breed onderwerp kiest, is het belangrijk om de hoofdvraag af te bakenen.

Tip: afbakenen

Als je onderzoek doet voor een bedrijf, noem dan het bedrijf en, indien mogelijk, een specifiek product en de doelgroep in de hoofdvraag.

Dus in plaats van:

Hoe kan de tevredenheid van gebruikers van mobiele betalingssystemen worden verbeterd?

kun je beter vragen:

Hoe kan de tevredenheid van particuliere gebruikers van de mobiele betaal-app van de ING worden verbeterd?

Oefening Formuleren Hoofdvraag

Gebruik de criteria hierboven beschreven om uit te leggen waarom onderstaande vragen minder goed zijn:

Waarom hebben we nog niet allemaal 5G?
Is het een goed idee om AI in de zorg te gebruiken?
Zou minder social media gebruiken beter zijn voor jongeren?
Welke invloed heeft gamen op de toekomst van het onderwijs?

Deelvragen¶

Een hoofdvraag wordt ondersteund door deelvragen. Deelvragen stel je op om de deelonderwerpen vast te leggen om je hoofdvraag te beantwoorden. Zelfstandig naamwoorden in de deelvragen komen altijd uit de hoofdvraag.

Voorbeeld: Formuleren van deelvragen

Hoofdvraag:

In welke mate beïnvloeden zelfrijdende auto’s de verkeersveiligheid?

Deelvragen:

Wat zijn zelfrijdende auto’s?
Wat wordt er verstaan onder de verkeersveiligheid?
Hoe wordt verkeersveiligheid gemeten?

Oefening Formuleren Onderzoeksvraag

Kies een onderwerp waarover je meer wilt weten en bepaal het gebied waarin je wilt onderzoeken. Voorbeeld: Eenzaamheid onder ouderen.
Bedenk wat je al weet over het onderwerp en welke vragen nog onbeantwoord zijn gebleven.
Formuleer een duidelijke en beknopte onderzoeksvraag die je wilt beantwoorden. Voorbeeld:
Wat zijn de oorzaken van eenzaamheid onder ouderen?
Welke impact heeft eenzaamheid op de gezondheid van ouderen?
Welke interventies kunnen helpen om eenzaamheid onder ouderen te verminderen?
Stel jezelf de vraag of de onderzoeksvraag haalbaar is en of er voldoende literatuur beschikbaar is om deze vraag te beantwoorden.

Type deelvragen¶

De deelvragen bepalen de hoofdstukstructuur van je onderzoek. De deelvragen sluiten aan bij het type hoofdvraag: heb je dus een beeldvormende hoofdvraag dan moet je ook beeldvormende deelvragen formuleren. Controleer het type hoofdvraag dat je hebt geformuleerd en formuleer hetzelfde type deelvragen. Hieronder een paar voorbeelden hoe de vraag te beginnen:

Beschrijvende deelvragen:¶

Waaruit bestaat ….?
Wat zijn de kenmerken van ..?
Welke eigenschappen heeft…?

Verklarende deelvraag:¶

Waarom is x het geval..?
Hoe komt het dat …?
Wat is de oorzaak van ..?

Voorschrijvende / Adviesgerichte deelvraag¶

Hoe kan....?
Welke methode …?
Welke maatregel ....?
Welke oplossing biedt..?

Uitvoeringsgerichte deelvraag¶

Welke aanpak..?

Evaluatieve deelvraag¶

Wat zijn de nadelen…?
Wat zijn de voordelen…?
Wat is de waarde van …?

Bronnen¶

Scribr